Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza a sporządzanie inwentarza

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza a sporządzanie inwentarza

Jednym ze sposobów ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Takie przyjęcie spadku oznacza, że spadkobierca odpowiada za ewentualne długi spadkodawcy tylko do wartości spadku, a nie jak w przyjęciu prostym (bez ograniczenia odpowiedzialności) całym swoim majątkiem.

Samo uzyskanie postanowienia sądu o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza jednak nie wystarczy. Konieczny jest jeszcze dokument, z którego wynika do jakiej konkretnie wartości spadkobierca odpowiada. Taką funkcję w prawie polskim spełnia spis inwentarza.

Gdzie złożyć wniosek o sporządzenie inwentarza :

1. 1. do sądu spadku

   2. do komornika który byłby właściwy do wykonania postanowienia sądu spadku o sporządzeniu spisu inwentarza. W tym wypadku komornik przystąpi niezwłocznie do spisu, zawiadamiając o tym sąd spadku, który wyda postanowienie o sporządzeniu spisu. Jeżeli w tym przypadku postanowienie nie zostanie wydane spis dokonany przez komornika nie rodzi skutków przewidzianych w art. 1032 Kodeksu cywilnego (odpowiedzialności za długi do wysokości stanu czynnego spadku)

   3. postanowienie o spisie inwentarza może być wydane również przez sąd spadku z urzędu:

      1. Jeżeli złożono oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a inwentarz nie był przedtem sporządzony, sąd wyda postanowienie o sporządzeniu spisu inwentarza

      2. w przypadku ustanowienia kuratora spadku, do czasu objęcia spadku przez spadkobiercę, gdy inwentarz nie był wcześniej sporządzony .

Postanowienie o sporządzeniu inwentarza wykonuje komornik lub urząd skarbowy (komornik skarbowy)

Spis inwentarza obejmuje:

1. całość majątku spadkowego w celu określenia jego składu i wartości, stanowiąc zarazem podstawę ograniczenia odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe
2. długi spadku
3. wartość czystego spadku, z uwzględnieniem wartości rzeczy i praw spornych.

Podmioty uprawnione do złożenia wniosku:

a) spadkobierca

b) uprawniony do zachowku

c) zapisobierca

d) wydziedziczony spadkobierca, jeśli uprawdopodobni, że jest uprawniony do zapisu

e) wykonawca testamentu

f) wierzyciel mający pisemny dowód należności przeciwko spadkodawcy – wykazanie interesu prawnego

g) właściwy urząd skarbowy

Posiadanie przedmiotów wchodzących w skład inwentarza:

wciągnięte do spisu inwentarza przedmioty majątkowe (z wyjątkiem złożonych już do depozytu sądowego) pozostawia się w posiadaniu spadkobiercy, chyba, że między spadkobiercami zachodzą spory, wtedy sąd spadku postanowi, czy i któremu ze spadkobierców pozostawić w posiadaniu majątek spadkowy, które rzeczy złożyć do depozytu sądowego albo które z nich oddać dozorcy lub zarządcy tymczasowemu, zgodnie z przepisami o zabezpieczeniu spadku

Sporządzenie spisu inwentarza:

1. w obecności świadków, powołanych przez komornika,
2. Z dokonanej czynności sporządza się protokół, który podpisują wszyscy obecni,
3. w protokole zamieszcza się również istotne dla sprawy oświadczenia osób, których obecność przy dokonywanej czynności jest dopuszczalna, oraz oświadczenia osób trzecich zgłaszających swoje prawa do przedmiotów objętych spisem,
4. Po wykonaniu postanowienia komornik przesyła akta sądowi rejonowemu.

Podstawa prawna: Kodeks cywilny, kodeks postępowania cywilnego, rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 października 1991 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przy zabezpieczaniu spadku i sporządzaniu spisu inwentarza.

Autor – Ewa Fraszewska