Alimenty dla dziecka
Co do zasady, rodzice są zobowiązani do utrzymania dzieci. Instytucja alimentów uregulowana została w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.
W praktyce sądowej najczęściej spotykamy się z postępowaniami o zasądzenie alimentów na rzecz dziecka od jednego z rodziców. Rodzice mają obowiązek uiszczania alimentów w sytuacji kiedy dziecko nie jest w stanie samodzielnie się utrzymywać, przy czym dziecko nie musi wykazywać, czy popadło w niedostatek.
Należy podkreślić, że nie ma ustawowo wyznaczonego, konkretnego wieku, przy osiągnięciu którego alimenty już „się nie należą”. Obowiązek alimentacyjny ustaje z reguły wtedy, gdy dziecko podejmuje pracę zawodową, lub w momencie, kiedy obiektywne przesłanki wskazują, że taką pracę mogłoby już podjąć, a nie czyni tego bez powodu (np. dziecko ukończyło studia i nie szuka pracy).
Jeżeli osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, nie płaci alimentów dobrowolnie, koniecznym jest złożenie odpowiedniego powództwa do sądu. Pozew taki można wnieść bez względu na fakt, czy rodzice dziecka się rozwiedli czy też nie. Podstawową zasadą jest wnoszenie pozwu do sądu rejonowego (wydział rodzinny i nieletnich) w swoim miejscu zamieszkania (chodzi o miejsce zamieszkania osoby uprawnionej do pobierania alimentów) lub w miejscu zamieszkania osoby pozwanej .
Podstawowe elementy jakie powinien zawierać pozew to wskazanie kwoty, jakiej domaga się uprawniony ( a więc dziecko) a także należy jak najdokładniej opisać sytuacje materialną dziecka. Należy przy tym pamiętać, że jeśli dziecko jest nieletnie – w jego imieniu działa najczęściej drugi z rodziców. Już w pozwie powinno się wskazać dokładne wyliczenie wydatków ponoszonych na dziecko, z uwzględnieniem wydatków ponoszonych rocznie i miesięcznie. Należy przy tym być bardzo dokładnym – w skład najczęściej podawanych wydatków wchodzą koszty zamieszkania, ubrania, wyżywienia, leków, koszty związane z nauką (począwszy od zakupu książek i zeszytów aż po koszt Internetu, ksera czy np. biletów autobusowych). Nie należy również zapominać o zainteresowaniach poza szkolnych. Jeśli dziecko wykazuje np. uzdolnienia taneczne, to sąd może uznać za zasadne dla prawidłowego i równomiernego rozwoju dziecka ponoszenie przez rodziców kosztów kursów tanecznych czy też występów w zespole tanecznym. Ważnym elementem są również koszty związane z typowymi rozrywkami (uzależnionymi oczywiście od wieku dziecka). Sądy często biorą pod uwagę konieczność ponoszenia przez dziecko wydatków na wyjście do kina czy teatru. Generalną zasadą jest wskazywanie takich wydatków, które można racjonalnie uznać za podstawowe potrzeby dorastającego młodego człowieka.
Sąd poza potrzebami dziecka, będzie również badał jakie są możliwości finansowe zobowiązanego. Jeżeli sąd uzna, że żądana kwota jest zbyt wysoka, w stosunku do możliwości zobowiązanego, sam tą kwotę określi i dostosuje do możliwości zobowiązanego. Należy przy tym zwrócić uwagę, że jeśli zobowiązany celowo nie podejmuje pracy istnieje możliwość dokonania przez sąd oceny możliwości zarobkowych jakie ma zobowiązany, czyli np. wiek, wykształcenie, posiadane umiejętności, stan zdrowia i weźmie to pod uwagę przy wyrokowaniu.
Należy również zauważyć, że uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego, zostało uznane przez ustawodawcę za przestępstwo i jest to przestępstwo zagrożone karą aż do dwóch lat pozbawienia wolności.